Terug naar overzicht
  • Vorming, Zorg
  • 6 augustus 2025

Open dialogue in de psychosezorg: een weg naar meer betrokkenheid

Om de zorg voor patiënten met een psychissche kwetsbaarheid te verbeteren wordt de methodiek van Open Dialogue steeds vaker toegepast. Deze aanpak vindt zijn oorsprong in Finland en heeft als doel ruimte te creëren voor een open gesprek waarin iedereen wordt gehoord vanaf de eerste crisis. Naast de patiënt worden ook familieleden of andere naasten betrokken en dat liefst al van bij de start van het zorgtraject.

Meer info

In PC Sint-Amandus passen de teams van De Bron en De Stroom (afdelingen voor psychosezorg) en pIZa (psychiatrische intensieve zorg) de principes van Open Dialogue toe. Bij psychosezorg kan dit complex zijn. Familieleden voelen zich soms  overweldigd of zijn gedurende de jaren van zorg afgehaakt. Toch wordt er veel moeite gedaan om het netwerk van de patiënt te betrekken.

Naast familie kan het ook om een vriendin of buur gaan of zelfs om een hulpverlener zoals een thuisbegeleider of  thuisverpleegkundige. Open Dialogue slaagt er soms in om opnieuw beweging te krijgen in contacten die eerder waren  verbroken. Door open vragen te stellen zoals “Wat zou je vader hiervan denken?”, kunnen ook de afwezige familieleden symbolisch deel uitmaken van de gesprekken.

Gelijkwaardigheid

Waar in traditionele gesprekken de zorgverlener vaak de leiding neemt, is bij Open Dialogue de rol van zorgverlener meer faciliterend en gelijkwaardig aan andere leden van het gesprek. Het gaat over verbinding maken met iedereen. Niet  alleen tussen de zorgverlener en de patiënt, maar ook de kring errond. Via deze gespreksvorm kunnen situaties die soms jarenlang niet bespreekbaar waren, ruimte krijgen om benoemd te worden en inzicht te brengen. Zulke momenten zijn vaak emotioneel, maar ook helend voor zowel de patiënt als het gezin. Ze helpen niet alleen om misverstanden op te helderen, maar creëren ook begrip en verbinding.

Samen dragen

In de gesprekken gaat het om het tolereren van onzekerheden en het samen dragen van de machteloosheid die er soms is. Ook al zijn er niet onmiddellijk pasklare antwoorden en oplossingen, het feit dat je het gevoel van onmacht samen draagt, kan al heel waardevol zijn. Bovendien toont Fins onderzoek aan dat de methodiek van Open Dialogue opnames kan voorkomen en het aantal heropnames helpt verminderen.

Opleiding

De Open Dialogue Academie is een samenwerking tussen PC Sint-Amandus en PZ Onzelievevrouw. Eind 2025 organiseren we voor de derde keer een Open Dialogue Foundation training. Dat is een internationaal erkend opleidingsprogramma van 20 dagen specifiek voor professionals uit de geestelijke gezondheidszorg. Lees hier meer over deze opleiding.

Uit: Amandus-Magazine, editie december 2024, thema Participatie
Lees hier de online-editie van het volledige magazine.